10 دلیل اصلی تحرک دندان و روش های درمانی حرکت دندان

تحرک دندان، جابجایی افقی یا عمودی دندان در خارج از مرزهای فیزیولوژیکی و طبیعی آن در اطراف لثه است. دکتر علیرضا صالحی ، در این مقاله در مورد تحرک دندان، علل و درمان آن توضیح می دهد. دکتر علیرضا صالحی توضیح می دهد که علل تحرک دندان ممکن است از بارداری تا پریودنتیت یا ترومای دندانی متغیر باشد.

چرا دندان ها حرکت می کنند؟ تحرک دندان

علل تحرک دندان می تواند از فردی به فرد دیگر متغیر باشد ، حرکت دندان های دائمی به مرور زمان باعث مشکلات جدی و حتی از دست دادن دندان شود. بنابراین ارزیابی سلامت دهان و دندان و تحرک احتمالی دندان ها برای سلامتی دهان و دندان ضروری است. در این مقاله دلیل حرکت دندان ها و هر کاری که برای درمان آن باید انجام شود را توضیح می دهیم.

چرا دندان های من حرکت می کنند؟

آناتومی دندان ها که به عنوان سیستم پریودنتال شناخته می شود، توسط استخوان آلوئولار، رباط پریودنتال و سیمان تشکیل شده است.

هر یک از این بخش های مختلف باعث پشتیبانی و ثبات دندان می شود. دندان ها به طور طبیعی کمی تحرک در موقعیت آلوئولی خود نشان می دهند. این باعث می شود که نیروهای خاصی مانند نیروهایی که در حین جویدن اعمال می شود جذب شوند. به طور کلی، تحرک دندان می تواند به دلیل کاهش مقاومت عناصر تثبیت کننده پریودنتال یا به دلیل افزایش نیروهای وارده به دندان باشد.

تحرک دندان چگونه تشخیص داده می شود؟

تشخیص وجود یا عدم تحرک دندان از طریق معاینه دهان و دندان یا معاینه بالینی پریودنتال توسط دندانپزشک متخصص انجام می شود. دندانپزشک دکتر علیرضا صالحی در یک جلسه ویزیت قادر به ارزیابی سلامت دندان های شما و ساختارهای نگهدارنده آنها است.

تحرک دندان را می توان با موارد زیر ارزیابی کرد:

یک روش مکانیکی برای ارزیابی مقاومت پریودنتیوم (شتاب و سرعت ثابت) استفاده از دستگاه الکترونیکی است. این روش عموماً پس از انجام درمان پریودنتال در زمانی که بیمار مبتلا به پیوره یا پریودنتیت است به منظور کنترل این آسیب شدید استفاده می شود.

روش دستی و دیجیتال:

در روش دستی و دیجیتال ابزارها در نواحی زبانی یا کامی دندان ها برای ارزیابی جابجایی آنها استفاده می شود.

انواع تحرک دندان

تحرک دندان نسبت به مقدار حرکت دندان، به درجات مختلف طبقه بندی می شود که در ادامه مقاله به آن اشاره شده است:

1. درجه 0. حرکت فیزیولوژیکی وجود دارد یا حرکتی وجود ندارد.
2. درجه 1. جابجایی افقی پاتولوژیک یا حرکت دندان 0.2 تا 1 میلی متر وجود دارد.
3. درجه 2. حرکت افقی پاتولوژیک دندان بیش از 1 میلی متر وجود دارد.
4. درجه 3. حرکت و جابجایی افقی دندان و همچنین جابجایی عمودی وجود دارد.

پیامد اصلی تحرک دندان این است که میزان تحرک افزایش می یابد و ریشه ها بیشتر در معرض دید قرار می گیرد. در حرکت دندان ها مشکلات زیر ایجاد می شود:

• زیبایی (ریشه دندان ها هنگام صحبت یا لبخند قابل مشاهده است)
• انسداد (عدم هماهنگی دندان ها هنگام فرآیند جویدن )
• افزایش هزینه (هرچه میزان تحرک بیشتر باشد، راه حل ها رادیکال تر و گران تر هستند)

دلایل اصلی تحرک دندان چیست؟

اگرچه علت اصلی تحرک دندان بیماری پریودنتال، پریودنتیت یا پیوره است، اما چندین علت یا عامل دیگر نیز وجود دارد که می تواند باعث ایجاد این مشکل شود.

دلایل اصلی که می توانند باعث تحرک دندان شوند عبارتند از:

1. بهداشت دهان و دندان ضعیف یا بد:

تجمع تارتار یک بیماری التهابی و عفونی روی لثه ها ایجاد می کند که می تواند استخوان آلوئول و ساختارهای نگهدارنده دندان را از بین ببرد. به همین ترتیب، مسواک زدن نادرست  نیز می‌تواند نتیجه مشابهی داشته باشد. تجمع پلاک باکتریایی در سطح زیر لثه ، آسیب‌های جبران‌ناپذیری به لثه‌ها وارد می کند.

2. التهاب لثه

ژنژیویت یک فرآیند التهابی لثه است که به دلیل تجمع تارتار می تواند منجر به یک فرآیند عفونی در این ناحیه شود. عدم درمان و کنترل صحیح التهاب لثه می تواند منجر به پریودنتیت یا پیوره شود.

3. پریودنتیت

پریودنتیت یک آسیب و بیماری مزمن است، یعنی باید به طور دوره ای در مطب دندانپزشکی درمان و کنترل شود. اگر مبتلا به بیماری پریودنتیت هستید، باید بهداشت دهان و دندان خود را به دقت رعایت کنید. اگر بیماری پریودنتیت به موقع درمان نشود نه تنها باعث تحرک دندان ها می شود ، بلکه احتمال از دست دادن زودرس دندان ها را نیز افزایش می دهد.

4. دندان قروچه

دندان قروچه باعث ایجاد اضافه بار روی دندان ها و ساختار نگهدارنده آنها می شود. دندان قروچه فرآیند التهابی ایجاد می کند که می تواند مجموعه پریودنتال را از بین ببرد.

5. مشکلات ارتودنسی

قرارگیری نادرست دندان ها می تواند باعث از بین رفتن ساختارهای نگهدارنده دندان و تحرک دندان ها شود. عدم تراز دندان ها نه تنها یک مشکل زیبایی است، بلکه می تواند به سلامت دهان و دندان ما آسیب جدی وارد کند.

6. بیماری های سیستمیک

دیابت می تواند التهاب لثه و یا پریودنتیت را تشدید کند و همچنین می تواند باعث تحرک دندان شود.

7. بارداری

در دوران بارداری احتمال ابتلا به بیماری های التهاب لثه یا پریودنتیت افزایش می یابد، می تواند این بیماری ها باعث آسیب به بافت حمایت کننده دندان می شود.

8. مشکلات عفونی دندان

مشکلات عفونی دندان که در بیشتر موارد به دلیل پوسیدگی دندان ایجاد می شود ، نه تنها می‌توانند روی دندان‌های کناری نیز تأثیر بگذارند، بلکه ساختارهای نگهدارنده دندان را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهند.

9. پروتزهای متحرک

پروتزهای متحرکی که به درستی ساخته نشده است. این پروتزها می‌توانند روی دندان‌هایی که از این پروتزها حمایت می‌کنند بیش از حد بارگذاری کنند و در نتیجه روی مجموعه حمایتی دندان‌ها تأثیر منفی بگذارند و باعث تحرک دندان ها شوند.

10. عدم جایگزینی دندان از دست رفته

از دست دادن دندان و عدم بازسازی این فضا ممکن است باعث ایجاد مشکلات مختلف مانند اکلوزال، عقب نشینی لثه و تحرک دندان ها شود.

تحرک دندان چگونه درمان می شود؟

اگر تحرک دندان دارید، باید هرچه سریعتر که می توانیم به دندانپزشکی مراجعه کنید. باید هر شش ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کنید زیرا بهترین درمان همیشه پیشگیری است. با انجام این معاینات منظم دندانپزشکی شما به راحتی می توانید تمام مشکلات دندانپزشکی خود را به راحتی شناسایی و درمان کنید.

باید با توجه به موردی که باعث حرکت دندان های شما می شود، درمان را انجام دهیم. بنابراین، درمان های اصلی عبارتند از:

1. درمان بهداشت نامناسب دهان و دندان

همه ما باید بعد از هر وعده غذایی به مدت سه دقیقه دندان های خود را به طور کامل مسواک بزنیم، از نخ دندان یا مسواک بین دندانی و دهانشویه مناسب استفاده کنیم. همچنین رعایت بهداشت مناسب برای جلوگیری از پوسیدگی دندان که باعث از بین رفتن دندان ها می شود و به مرور زمان باعث از بین رفتن جبران ناپذیر آنها می شود بسیار مهم است.

2. جرمگیری دندان یا اسکلکتومی

حداقل سالی یک بار باید در کلینیک دندانپزشکی جرمگیری دندان یا اسکلکتومی انجام دهیم. در جرمگیری دندان تارتاری که نتوانسته ایم با مسواک زدن از بین بریم ، جرمگیری می شود. جرمگیری نکته کلیدی برای جلوگیری از التهاب لثه است.

3. درمان پریودنتال یا پریودنتیت

درمان بیماری پریودنتیت شامل جرم گیری یا کورتاژ دندان ها می شود که به وسیله آن تارتار زیر لثه برداشته می شود. پریودنتیت یک بیماری مزمن است که مستلزم انجام کنترل های دوره ای و نگهداری پریودنتال در کلینیک دندانپزشکی دکتر صالحی است. به همین ترتیب، بهداشت دهان و دندان باید در خانه با مسواک زدن صحیح بعد از هر وعده غذایی و استفاده از نخ دندان یا نخ دندان برای تمیز کردن فضاهای بین دندانی انجام شود. بیماری پریودنتال با درمان و کنترل صحیح قابل تثبیت است، یعنی می توان جلوی پیشروی تحرک دندان را گرفت.

4. دندان قروچه

دندان قروچه معمولاً با استفاده از معاینات دوره ای و یک آتل درمان می شود. این پروتز اکریلیک به طور معمول در شب استفاده می شود و استفاده از آن نه تنها برای درمان دندان قروچه ضروری است ، بلکه برای حفظ دندان ها و ساختارهای نگهدارنده آنها نیز ضروری است.

5. انسداد دندان و مشکلات ارتودنسی

مشکلات ارتودنسی زودرس باید درمان شود و تعادل نیرو بین دندان ها تثبیت شوند. اگر ناهنجاری دندانی نیز رخ دهد، باید درمان ارتودنسی انجام شود.

6. قبل از فرآیندهای عفونی دندان

فرآیندهای عفونی بر ساختارهای نگهدارنده دندان های کناری نیز تأثیر می گذارد. عفونت و پوسیدگی دندان ممکن است سلامت عمومی ما را به طور جدی تحت تأثیر قرار دهد، بنابراین در صورت عفونت و پوسیدگی دندان باید سریعا به دندانپزشکی مراجعه کنیم.

7. درمان پروتزهای دندانی که انطباق ضعیفی دارند

بدیهی است که پروتز های دندانی باید به درستی تطبیق داده شوند یا پروتزجدیدی ساخته شود. پروتزهای دندانی که مناسب نیستند نه تنها می توانند باعث تحرک دندان شوند، بلکه باعث زخم، جویدن ضعیف و توزیع نامناسب نیروی جویدن می شود.

8. بازسازی فضای بی دندانی

فقدان یک دندان می تواند منجر به بسیاری از مشکلات دهان و دندان مانند تحرک دندان، رانش دندان، دیاستم، عقب نشینی لثه و … شود. بازسازی فضاهای بی دندانی با ایتفاده از کاشت ایمپلنت، پروتزهای ثابت یا پروتزهای متحرک بسیار مهم است.

ایمپلنت دندان بهترین گزینه درمانی برای از دست دادن زودرس است، زیرا این روش درمانی تنها روشی است که استخوان آلوئول را حفظ می کند، یعنی از تحلیل استخوان فک یا جذب مجدد آن جلوگیری می کند. علاوه بر این، ایمپلنت دندان بهترین روش درمانی برای جلوگیری از تحرک دندان هست.

اگر تحرک دندانی دارید یا متوجه حرکت دندان هایتان شده اید، بدون معطلی به دندانپزشک مراجعه کنید. همیشه بهترین درمان پیشگیری است. هر شش ماه یکبار به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کنید.